‘He mees, Bram hier. Nou kijk, ik heb even met de juf gepraat over dat mijn ouders gescheiden zijn. En toen kwam zij even later met het idee dat ik er misschien ook met u over kan praten. Want als ik mij niet vergis zijn uw ouders ook gescheiden. Dus u kunt er over meepraten. Dus dan weet u ook wel hoe ROT dat voelt. Dus zou ik er een keer met u over kunnen praten, want dat zou ik heel prettig vinden. Dus als u een keer tijd heeft, zegt u het maar. Met vriendelijke groet van Bram. Doei.’
Dit mailtje kreeg ik van een van onze leerlingen, kort nadat zijn ouders gescheiden waren. Blijkbaar kon de vraag niet wachten tot de volgende dag dat ik er zou zijn.
Het raakte me.
De herinnering aan de scheiding van mijn eigen ouders die weer even boven kwam.
De pijn van deze jongen, die op dit moment middenin dit proces stond.
Maar ook dat deze leerling dit op deze manier durfde te vragen. Daar ging iets aan vooraf…
Aan het begin van ieder schooljaar vertelden we onze leerlingen dat ze altijd alles aan ons zouden mogen vragen. Omdat veel van onze leerlingen meesterlijk waren in het genereren van vragen en vervolgvragen (denk aan detailvragen over het voorjaarskamp die gesteld werden op de eerste dag van het schooljaar), voegden we er altijd aan toe dat we niet overal gelijk antwoord op zouden geven, maar dat wel alle vragen bewaard zouden worden in de vragenbus (voorin de klas) tot op het moment dat de informatie beter van pas zou komen. Dat gaf zowel rust bij de leerlingen als bij ons ;-)
Dat je bij ons in de klas alles mocht vragen was echter de hoofdboodschap. Leuk om te zien hoe leerlingen gedurende het jaar ook steeds vaker van deze mogelijkheid gebruik maakten. ‘Juf, mag ik even wat vragen op de gang?’ Of als iedereen in de pauze naar buiten ging nog even blijven rondhangen in de klas… ‘Mees, hoe zit dat dan met…?’ De openheid die ontstond was ook heel handig in verband met alle pubervragen die er gedurende het jaar opborrelden. ‘Mees, wist u dat David een keer in z’n blote kont liep? En trouwens… dat gebeurt tegenwoordig ook weleens dat mensen dat doen… Dus hoezó zou dat fout zijn…!?’ Soms waren de vragen heel persoonlijk. ‘Juf, waarom bent u eigenlijk niet getrouwd?’ ‘Mees, bent u weleens dronken geweest?’ Er waren ook momenten dat de leerlingen ‘samenspanden’ om maar zoveel mogelijk vragen te bedenken, zodat de les daarna wat korter zou duren. Leuk om dat spelletje af en toe mee te spelen en ze hun voldoening te gunnen.
Aan het einde van het schooljaar maakten een paar leerlingen de vragenbus open. Er lag nog één briefje onderin. ‘Mees, u zou toch steeds vragen erin doen?’, vroeg de een. Waarop de ander zei: ‘Nee joh, de juf en de mees beantwoorden vragen eigenlijk liever gelijk.’
Zo ook bij de vraag van Bram. Die hoefde niet lang op z’n tweede gesprek te wachten. Maximale vrijmoedigheid in het stellen van een vraag, weliswaar met een klein duwtje in de rug. Een prachtige brug die een leerling je notabene zelf aanreikt, om dichtbij zijn pijn mee te kunnen voelen en denken. Een van de vele gelegenheden die we kregen om vanuit ons hart in contact te zijn met onze leerlingen.
Mocht je het als meester of juf nog niet zo gewend zijn om toegankelijk te zijn voor alle vragen, zie deze blog dan als een stimulans om deze uitdaging aan te gaan. Vragen staat vrij! Een aanbod waarmee je de meeste leerlingen blij zult maken en hen ook echt een dienst bewijst. Je oogst wat je zaait. ’t Is ook wel zo eerlijk toch… We stellen in het onderwijs veel vragen aan kinderen en willen graag alles over ze weten, maar mogen ze hun vragen ook aan ons stellen en bepaalde dingen van ons weten?
Vragen stellen (twee kanten op) is daarbij ook nog eens een belangrijke educatieve tool voor het verwerven van kennis. Hierover later een aparte blog.