Samen ben je sterker ...
De losse tak en de takkenbos zijn een bruikbare metafoor om aandacht te vragen voor gedrag wat de groep sterker – socialer – inclusiever maakt.
In een sterke groep hebben we oog voor elkaar, kennen en benutten we elkaars kwaliteiten, kan iedereen meedoen, voelt iedereen zich geaccepteerd, etc.
Je kunt er gelijk een klein showtje van maken door aan de kinderen te vragen wie er zo sterk denkt te zijn om de bundel te kunnen breken. Aandacht gegarandeerd en gelijk ook een moment om op terug te grijpen als je samen verder bouwt aan een sterkere groep.
Samen ben je sterker … Het is snel gezegd, maar het is niet automatisch een positief feit.
Deze metafoor visualiseert het kwetsbare van een groep en de uitdagingen waarvoor je staat bij het beïnvloeden van groepsdynamiek.
- Samen zit je dichtbij elkaar en elkaar (in veel lokalen letterlijk) soms in de weg.
- Samen kun je dingen meemaken waarover je blijft piekeren als je alleen bent.
- Samen beïnvloed je elkaar en kan het lastig zijn om bij je goede voornemens te blijven.
- Samen moet je de beschikbare tijd en aandacht van de leerkracht delen.
- Samen ben je inderdaad heel sterk, maar waarin?
Samen kun je ook in een situatie raken waarin mij gevraagd wordt om mee te denken bij het vinden van nieuwe wegen om verder (of soms juist terug) te gaan naar … een beter samen.
Als ik me voorstel aan de groep, heb ik wellicht deze takken bij me …
Leerlingen die zich binnen de groep redelijk vrij en autonoom voelen, geven vaak als eerste antwoord op de vraag wat je van dit voorbeeld kunt leren.
Leerlingen die in de knel zitten, kijken het doorgaans aan.
Deze metafoor kan iets beklemmends hebben voor leerlingen die lijden aan hun groep en juist hun behoefte versterken om ‘los’ van de groep weer van dingen te kunnen genieten.
Daarná kan er weer ruimte komen om na te denken over het belang van de groep.
Als je lesgeeft in een groep waarin veel ‘gebeurt’, kan dit een brij aan gedachten en gevoelens opleveren. Het lesprogramma eist veel aandacht op. Tijd om te reflecteren en om tot een doordachte route naar verandering te komen, schiet er snel bij in.
Soms kan een eenvoudig beeld je helpen om bij een aantal vragen en ideeën uit te komen en de weg te vinden naar een betere groepsdynamiek.
- Ga de natuur in en zoek wat takken bij elkaar om zo’n takkenbundel te maken.
- Neem je leerlingen in gedachten en probeer hun gedrag te vertalen in een behoefte.
- Denk na over de rol die jij in dit geheel kunt spelen.
- Welke ruimte is er voor eigenheid in mijn groep?
- Wat is een werkbare balans tussen de behoeften van groep en individu?
- Welke vorm van (bege)leiding past hierbij?
Hoe dieper je graaft, hoe meer je ook tegen vragen, overwegingen en belemmeringen aanloopt.
Ik denk graag met je mee. Er is altijd een weg verder!
