"Alles wat je aandacht geeft, groeit"
Wat een rijkdom aan leermiddelen hebben we op scholen ter beschikking en wat wordt er veel tijd gestoken in instructie, oefenen en herhalen van leerstof!
Als het gaat om het aanleren of bijsturen van gedrag, heb ik de indruk dat we daar doorgaans minder tijd aan besteden en ons vaak beperken tot minimale middelen.
- Korte instructies: “Let eens even op!” of alleen de naam: “Sanne!”
- Geluiden: “Psst!”, een vingerknip, een kuchje.
- Een streepje erbij op het bord.
- Uitstellen van een actie. “Ik wil jou straks even spreken.”
Als je niet beter wist, zou je denken dat het om bijkomstigheden gaat, verspilling van kostbare lestijd.
Ook visie kan een rol spelen. “Is het niet beter om niet teveel aandacht aan gedrag te geven?”, vroeg een collega pas aan me. “Alles wat je aandacht geeft, groeit immers.”
Ons gedrag ontstaat (nog steeds elke dag) door een combinatie van allerlei factoren. Dat buig je niet zomaar even een andere kant op. Sturing geven aan gedrag vraagt dezelfde tijd, toewijding, zorgvuldigheid en middelen als bij al die andere leerervaringen die we kinderen willen meegeven.
Alles wat je aandacht geeft, groeit.
Natuurlijk kan de tijdsdruk van het lesprogramma beperkingen opleveren.
De stap naar het gebruik van ondersteunende middelen is meestal ook groter dan bij de basisvakken het geval is.
Veel kansen liggen echter gewoon binnen je bereik en kosten (vrijwel) geen voorbereiding.
- Geef wél woorden aan gedragingen die bijsturing nodig hebben. Veel kinderen zijn zich niet bewust van de effecten van hun handelen en hebben allereerst uitleg nodig.
- Benut momenten waarop je opeens ergens over in gesprek kunt gaan. Even een mix van begrip, uitleg, kadering en eventueel een lijntje leggen naar later (les)moment …
- Maak visuele herinneringen aan de dingen die besproken zijn waarnaar je in het vervolg met een eenvoudig gebaar naar kunt (ver)wijzen. ‘Herhaling is de beste leermeester.’
- Let ook op je eigen emoties. Te weinig tijd besteden aan gedrag resulteert meestal in irritatie. Door leiding te nemen en je sturing didactisch te verpakken ga je in je kracht staan.
Alles wat je aandacht geeft, groeit!
Kies dus voor dat wat het beste werkt.
Als er iemand is die hiervoor sleutels in handen heeft, ben jij dat als leerkracht.
O ja … onder de streep levert dit ook nog eens tijd op.
